Rzecznik Praw Dziecka – nieszczepienie dziecka narusza jego prawa

Wszelkie działania, których konsekwencją byłoby obniżenie wskaźników wyszczepialności dzieci w Polsce są z całą pewnością niekorzystne i zaprzeczają podstawowemu prawu dziecka do ochrony jego życia i zdrowia, uważa Rzecznik Praw Dziecka i przypomina, że szczepienia ochronne są najskuteczniejszym narzędziem zwalczania chorób zakaźnych. Marek Michalak od wielu lat apeluje do instytucji odpowiedzialnych za politykę państwa w kwestiach zdrowotnych o podjęcie wielopłaszczyznowych działań w temacie szczepień ochronnych u dzieci i bezpieczeństwa stosowania szczepionek.

W związku z procedowanym w Parlamencie projektem ustawy o zmianie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, przewidującym zniesienie obowiązkowych szczepień ochronnych, Rzecznik przekazał Marszałkowi Sejmu RP stanowisko, w którym podkreślił, że jest przeciwny postulatowi likwidacji obowiązku szczepień ochronnych. Wskazał także, że działania w sferze szczepień ochronnych powinny być w szczególności ukierunkowane na:

• rozpowszechnianie rzetelnej i naukowo popartej wiedzy o szczepieniach (w tym poprzez prowadzenie działań informacyjnych i edukacyjnych wśród społeczeństwa na temat szczepień oraz niepożądanych odczynów poszczepiennych – NOP);
• monitorowanie i stały nadzór nad bezpieczeństwem szczepionek;
• ułatwienie dostępu do konsultacyjnych poradni szczepień ochronnych; uzyskiwanie od lekarzy przez rodziców lub opiekunów dzieci wyczerpujących informacji nt. szczepionek (ich działania, ryzyka związanego ze stosowaniem itp.);
• dokonywanie przez lekarzy starannej oceny stanu zdrowia dziecka przed, a w razie wątpliwości także po wykonaniu szczenienia;
• wsparcia zdrowotnego osób (w tym dzieci), u których wystąpił NOP. W związku z toczącą się ogólnopolską dyskusją na temat szczepień ochronnych i skierowaniem przez Sejm RP do dalszych prac w Komisji Zdrowia oraz Polityki Społecznej i Rodziny Sejmu RP ww. projektu obywatelskiego, Rzecznik Praw Dziecka wystąpił również do Głównego Inspektora Sanitarnego o przekazanie informacji o planowanych działaniach Państwowej Inspekcji Sanitarnej w obszarze szczepień ochronnych oraz profilaktyki chorób zakaźnych.

RPD podejmował również interwencje w sprawie rzetelnego informowania rodziców o szczepieniach przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. Rozpoznając problem Rzecznik ustalił, że zarówno rodzice dzieci, jak i personel niektórych podmiotów leczniczych udzielających świadczeń zdrowotnych, dostrzegają problem związany z brakiem przekazywania rodzicom pełnych informacji o szczepieniach zalecanych przez tzw. lekarzy pierwszego kontaktu. W związku z tym wystąpił z apelem do Prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej o podjęcie działań w środowisku, podkreślając jak istotną rolę pełnią przekazywane przez lekarzy informacje na temat szczepień ochronnych i że stanowią one jedno z głównych źródeł wiedzy rodziców o szczepieniach.

W związku z powzięciem niepokojących informacji na temat problemu podania pacjentom – w tym dzieciom i noworodkom – szczepionek przeznaczonych do utylizacji (z powodu ich nieprawidłowego przechowywania), Rzecznik Praw Dziecka zainicjował również działania na rzecz opracowania i wdrożenia systemowych rozwiązań mających na celu podniesienie bezpieczeństwa przechowywania i transportowania szczepionek. Interwencję w tej sprawie Rzecznik podjął u Głównego Inspektora Farmaceutycznego i Ministra Zdrowia, wnosząc o opracowanie i wdrożenie systemowych rozwiązań mających na celu podniesienie wymogów technicznych wobec punktów szczepień (dotyczących elektronicznego monitorowania temperatur przechowywania oraz dodatkowej edukacji personelu medycznego w zakresie warunków przechowywania produktów leczniczych) oraz rozwiązań dedykowanych postępowaniu z asortymentem zakupionym do realizacji Programu Szczepień Ochronnych w całym szlaku dystrybucji i o opracowanie tzw. małych Dobrych Praktyk Dystrybucyjnych – zgodnie z postulatami GIF.

Źródło: RPD